ການກວດວັດ ແລະ ວິເຄາະຫາປະລິມານກຳມັນຕະພາບລັງສີທຳມະຊາດທີ່ມີໃນຫາດຊາຍແມ່ນ້ຳຂອງໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ
Keywords:
ກຳມັນຕະພາບລັງສີຈຳເພາະ, ຄ່າດັດສະນີຄວາມສ່ຽງທີ່ເປັນອັນຕະລາຍທາງລັງສີ, Specific Activity, Radiological Hazard IndexAbstract
ບົດໂຄງການຄົ້ນຄວ້ານີ້ແມ່ນວິເຄາະຫາປະລິມານກຳມັນຕະພາບຈຳເພາະຂອງນິວໄຄລ໌ກຳມັນຕະພາບລັງສີທຳມະຊາດ (232Th , 226Ra ແລະ 40K) ໃນຕົວຢ່າງຊາຍທີ່ມີຈຳນວນຕົວຢ່າງທັງໜົດ 24 ຕົວຢ່າງ ຊື່ງໄດ້ເກັບມາຈາກ 6 ຫາດ ທີ່ລຽບຕາມແຄມຝັງແມ່ນ້ຳຂອງໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ, ການວິເຄາະຫາກຳມັນຕະພາບຈຳເພາະແມ່ນໃຊ້ຫົວວັດແບບ ເຈີຣ໌ມານຽມບໍລິສຸດ (HPGe) ລະບົບວິເຄາະຫົວວັດລັງສີກາມາ, ຜົນການວິໄຈພົບວ່າ: ຄ່າກຳມັນຕະພາບລັງສີຈຳເພາະຂອງ 26Ra, 232Th ແລະ 40K ໃນຕົວຢ່າງຊາຍແມ່ນມີຄ່າພິໄສແມ່ນ 71.92±0.48 ຫາ 106.92±0.65 Bq kg-1 ດ້ວຍຄ່າສະເລ່ຍ 88.04±0.23 Bq kg-1 ສຳລັບ 238U, 17.12±0.20 ຫາ 32.05±0.33 Bq kg-1 ດ້ວຍຄ່າສະເລ່ຍ 23.15±0.10 Bq kg-1 ສຳລັບ 232Th, 456.27±4.88 ຫາ 545.40±5.65 Bq kg-1 ດ້ວຍຄ່າສະເລ່ຍ 512.76±2.17 Bq kg-1 ສຳລັບ 40K. ເມື່ອປະເມີນຄ່າດັດສະນີຄວາມສ່ຽງທີ່ເປັນອັນຕະລາຍຕໍ່ປະຊາຊົນຜູ້ໄດ້ສຳຜັດລັງສີຈາກຕົວຢ່າງຊາຍແມ່ນໄດ້ເລືອກເອົາ 5 ຄ່າຄື: ຄ່າສະເລ່ຍຂອງກຳມັນຕະພາບລັງສີເຣດຽມທຽບເທົ່າ (Raeq),ຄ່າສະເລ່ຍອັດຕາປະລິມານລັງສີກາມາດູດກືນໃນອາກາດທີ່ມີລະດັບສູງຫ່າງຈາກໜ້າຊາຍ 1 m (DR), ຄ່າສະເລ່ຍປະລິມານລັງສີທີ່ມີຜົນທີ່ໄດ້ຮັບຈາກພາຍໃນຮ່າງກາຍປະຈຳປີ (AEDEin), ດັດຊະນີຄວາມສ່ຽງລັງສີຈາກພາຍນອກ (Hex) ແລະ ພາຍໃນ (Hin). ຜົນການວິໄຈຄັ້ງນີ້ແມ່ນພວກເຮົາໄດ້ປຽບທຽບກັບຄ່າມາດຕະຖານສາກົນທີ່ກຳນົດ ໂດຍຄະນະກຳມະການວິທະຍາສາດແຫ່ງຊາດສະຫະປະຊາຊາດວ່າດ້ວຍຜົນກະທົບລັງສີປະລຳມະນູ (UNSCEAR). ຜົນການຄົ້ນຄວ້າສະຫຼູບໄດ້ວ່າ: ຊາຍທີ່ເກັບມາຈາກ 6 ຫາດ ທີ່ລຽບຕາມແຄມຝັ່ງແມ່ນ້ຳຂອງໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນແມ່ນບໍ່ມີຄວາມສ່ຽງທີ່ເປັນອັນຕະລາຍທາງດ້ານລັງສີທີ່ປະຊາຊົນໄປລົງຫຼີ້ນຫາດຊາຍ ແລະ ຊົມໃຊ້ຊາຍເຫຼົ່ານີ້ເປັນວັດສະດຸກໍ່ສ້າງເພື່ອປຸກສ້າງອາຄານບ້ານເຮືອນທີ່ຢູ່ອາໄສ.
The natural radioactivity due to the presence of 226Ra, 232Th and 40K radionuclides in 24 sand samples were collected at random position from 6 different location along the Mekong river, Vientiane capital, Lao PDR, have been studied and measured. Experimental results were obtained by using a high-purity germanium (HPGe) detector and gamma spectrometry analysis system. Mean measured activity concentration of 238U, 232Th and 40K varied between 71.92±0.48 - 106.92±0.65 Bq kg-1, 17.12±0.20 - 32.05±0.33 Bq kg-1 and 456.27±4.88 - 545.40±5.65 Bq kg-1 respectively with a mean value of 88.04±0.23 Bq kg-1, 23.15±0.10 Bq kg-1 and 512.76±2.17 Bq kg-1 respectively. The radiological parameters were estimated to assess the potential radiological hazard including radium equivalent activity (Raeq), total external absorbed dose rate in outdoor air at 1 m above the earth’s surface (D), Annual Effective Dose Equivalent (AEDE), the external (Hex) and internal (Hin) hazard index. Moreover, the experimental results were compared to the recommended values which were proposed by the United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation (UNSCEAR, 2000). This study shows that the measured sand samples do not pose any significant source of radiation hazard and are safe for use in building material